“Nie rób za dziecko tego, co może wykonać samo.” Rudolph Dreikurs
Gdy dzieci pomagają w domu, nabywają umiejętności życiowych, czują się ważne. Pomagając, czują, że przyczyniają się do wspólnego dobra. Dodatkowo, gdy dzieci wykonują prace w domu, uczą się je doceniać
.
Dlatego, zamiast “Daj, zrobię to szybciej!” albo “Zrobię to lepiej. Będziesz starszy, to będziesz robił”, powiedz “Pokażę Ci. Zrobimy to razem” lub “Robisz to najlepiej jak umiesz, najważniejsze, że się starasz ”
Owszem, będzie szybciej, lepiej, czyściej i na pewno tak, jak należy, jeśli to my sami wykonamy pracę. Jeśli jednak wybieramy tę opcję, to pozbawiamy nasze dzieci okazji do rozwijania samodzielności, współpracy oraz odpowiedzialności A przy tym, dokładamy sobie obowiązków, których przecież nam nie brakuje. I jeszcze jedno! Czy zastanawiałeś się kiedyś, co myśli o sobie dziecko słysząc “daj, ja to zrobię, bo ty nie umiesz”
W jaki sposób zaangażować dziecko w pomoc przy obowiązkach domowych?
Na początek, warto WSPÓLNIE zrobić listę wszystkich obowiązków domowych, czyli wypisać to, co jest do zrobienia. Na przykład:
zrobić pranie
wyciągnąć i posegregować pranie z suszarki
włożyć brudne naczynia do zmywarki
wyjąć czyste naczynia ze zmywarki
odkurzyć
umyć podłogę mopem
przygotować posiłek
…
Wspólnie ustalcie, który obowiązek przypadnie w udziale każdemu z członków rodziny. Pamiętaj, by brać pod uwagę zdanie dziecka.
Jeśli nuży Was wykonywanie ciągle tych samych prac, można pomyśleć nad sposobem na zamianę obowiązków domowych tak, aby nikt nie był na stałe przypisany do tych samych prac domowych. To opcjonalne wyjście, bo często lubimy trzymać się stałej rutyny. Sami zdecydujcie.
Jeśli decydujecie się na rotację, można wykorzystać następujące sposoby:
losowanie kartek z nazwami obowiązków z pudełkadogadanie się między sobą podczas spotkania rodzinnegokoło fortuny (koło, którym kręcimy, z wypisanymi obowiązkami)
Poświęćcie czas na naukę poszczególnych obowiązków domowych. Na początku, pokaż dziecku, jak należy wykonać jego pracę, poćwiczcie wspólnie. Przykładowo, razem wyjmujcie czyste naczynia ze zmywarki (wskazówka: włącz ulubioną muzykę, która umili wykonywanie tych żmudnych czynności.)
Jeśli np. odkurzasz i Twoje dziecko chce Ci pomóc – pozwól. Wiemy, że Ty to zrobisz sama szybciej i lepiej, ale dzieci łatwo się zniechęcają i kolejna okazja może się prędko nie nadarzyć. Dlatego, lepiej zwróć uwagę na wkład pracy i wysiłek, niż na jakość. Pamiętaj, by podziękować dziecku. To się opłaci… za kilka lat.
Kiedy Twoje dziecko uzna, że potrafi coś zrobić samo, odsuń się, nie krytykuj i nie wtrącaj się. Daj mu przestrzeń. Ewentualnie, bądź gotowy pomóc w razie potrzeby.
Angażuj dzieci do pomocy, poprzez przypominanie wspólnych ustaleń (Jak się umówiliśmy”, „Jaki jest plan? Musimy włożyć naczynia do zmywarki, zrobić kolację i nakarmić psa – jak to ogarniamy?”) Jest duża szansa na to, że każdy wybierze coś dla siebie.
Jeśli dziecko stłucze szklankę, wyleje wodę, zapytaj “Co teraz trzeba zrobić?” i posprzątajcie razem.
Zorganizujcie czas, tak, aby dziecko zdążyło pomóc w domu.
Należy pamiętać o tym, aby zadania były odpowiednie do wieku czy umiejętności dziecka.
Propozycje obowiązków, które mogą wykonywać w domu dzieci w określonym wieku.
2-3 latek: zbiera zabawki, pomaga rozpakować zakupy;
4 latek: karmi zwierzęta, nakrywa do stołu;
5 latek: dzieli pranie na białe i kolorowe, odkłada na półkę wyprane ubrania;
6-8 lat: obiera owoce, wyprowadza psa;
9-10 lat: pomaga przy obiedzie, pakuje swoją walizkę;
Dziecko potrzebuje czasy, aby nauczyć się wykonywać danych czynności. Do tego potrzeba czasu i schematu:
Ja robię, dziecko patrzy.
Ja robię, dziecko pomaga,
Ja pomagam, dziecko robi.
Ja patrzę, dziecko robi.
Tekst powstał na podstawie “Pozytywna Dyscyplina” Jane Nelsen.